Niesamowite meble, niesamowita historia

Dzisiaj znów się trochę pochwalimy. W zasadzie więcej niż zazwyczaj, bo chcemy pokazać perłę w koronie naszej kolekcji. Zaczęło się tak jak zwykle przy zakupie wielu innych mebli. Pewien pan sprzedawał tzw. „krzesło PRL”. Tyle tylko, że od razu wydało mi się, że krzesło jest przynajmniej kilkanaście lat starsze niż początki Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Szybko okazało się, że to nie jedyny przedmiot, który ma zostać sprzedany – jest też drugie krzesło, fotele, podnóżki i stolik szachowy z kompletem oryginalnych figur. Kiedy oglądałem każdy z tych mebli, coraz szerzej otwierałem ze zdumienia oczy. Wiedziałem, że mam przed sobą niezwykłe przedmioty! Nie zastanawialiśmy się długo i nabyliśmy cały komplet. Musieliśmy go tylko sprowadzić z Trójmiasta do Warszawy, co łatwe nie było, bo meble mają słuszne rozmiary.

Kiedy już meble były już u nas, zacząłem ustalać fakty na temat całego kompletu. Oto one:

  • Meble pochodzą ze Lwowa i mają ok. 90-100 lat.
  • Stanowiły prezent ślubny dla pradziadków pana, który postanowił je sprzedać.
  • Po II Wojnie Światowej, kiedy Lwów znalazł się poza granicami Polski, ówcześni właściciele mebli przeprowadzili się na Śląsk, następnie do Gdańska, a meble cały czas podróżowały z nimi.

Dlaczego prezentowany komplet zrobił na mnie takie wrażenie? Otóż osoby, które śledzą nasze wpisy, z pewnością wiedzą, że moim fetyszem jest twórczość Spółdzielni Artystów ŁAD, a pierwsze skojarzenie, które przyszło mi do głowy, kiedy prezentowany tutaj komplet zobaczyłem to właśnie przedwojenna twórczość Spółdzielni. Tym też tropem poszedłem, próbując zidentyfikować autorkę albo autora kompletu. Tutaj nieoceniona okazała się pomoc pani Anny Magi z Muzeum Narodowego w Warszawie, która wskazała na bardzo duże podobieństwa pomiędzy fotelami z naszego kompletu i meblem Janiny Grzędzielskiej, który jest prezentowany w Galerii Wzornictwa Polskiego w Muzeum Narodowym w Warszawie (https://cyfrowe.mnw.art.pl/pl/katalog/528630). I rzeczywiście – gatunek drewna, z którego wykonano fotele, łączenia drewnianych elementów, podłokietniki które są praktycznie identyczne w fotelach z naszego kompletu i w tym, który w swoich zbiorach posiada Muzeum Narodowe wskazują na to, że również nasze meble zaprojektowała Janina Grzędzielska!

Czyli intuicja mnie nie myliła! Janina Grzędzielska współpracowała przecież z przedwojenną Spółdzielnią Artystów ŁAD, a jej meble prezentowane były m.in. na wystawie „Sztuka wnętrza” zorganizowanej w 1936 r. z okazji 10-lecia Spółdzielni. Pojawiło się jednak pytanie – jak meble trafiły do Lwowa? Przecież twórczość Spółdzielni Artystów ŁAD koncentrowała się przede wszystkim w Warszawie. Otóż Janina Grzędzielska tworzyła również w Smydze (Smyha)! Obecnie miejscowość ta znajduje się w Ukrainie. Przed II Wojną Światową Smyga leżała natomiast w granicach II RP na terenie województwa wołyńskiego. Podejrzewam więc, że posiadany przez nas komplet autorka zaprojektowała właśnie w Smydze, wykonany został przez funkcjonujące tam Warsztaty Szkoły Plastycznej, stamtąd trafił do sklepu z meblami we Lwowie. Dalsza jego historia opisana jest wyżej.

Niestety, ślad po ich autorce urywa się wraz z rozpoczęciem II Wojny Światowej…

Mamy nadzieję, że chociaż część z Was dobrnęła do końca tego wpisu (tltr?), ale naprawdę jesteśmy bardzo dumni z tego, że udało nam się uratować te meble i przywrócić pamięć o nich a Jest_Dobrze ich wspaniały wygląd!